ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့မှ ထုတ်ပြန်သော 2023 ခုနှစ် ကမ္ဘာ့ဒူးရင်းကုန်သွယ်မှု ခြုံငုံသုံးသပ်ချက် အရ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် 80000 မှ 2022 ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် 870000 သို့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဒူးရင်းတင်ပို့မှုသည် လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်တွင် 10 ဆကျော် တိုးလာကြောင်း ပြသခဲ့ပါသည်။ ခြုံငုံကြည့်လျှင် ကမ္ဘာ့ဒူးရင်းတင်ပို့မှု၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို ထိုင်းက ထောက်ပံ့ပေးနေပြီး ဗီယက်နမ်နှင့် မလေးရှားတို့က ၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့်စီနှင့် ဖိလစ်ပိုင်နှင့် အင်ဒိုနီးရှားတို့ကလည်း ပို့ကုန်အနည်းငယ်သာရှိသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် ဒူးရင်းတင်ပို့မှု၏ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းကို တင်သွင်းနေပြီး စင်ကာပူမှ ၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ဝယ်ယူသည်။
ဒူးရင်းသည် အလွန်တန်ဖိုးရှိသော သီးနှံဖြစ်ပြီး အရှေ့တောင်အာရှတွင် အပွားများဆုံးအသီးများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ပို့ကုန်ဈေးကွက်သည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုအတွင်း ကြီးထွားလာခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တစ်ကမ္ဘာလုံး ဒူးရင်းကုန်သွယ်မှုသည် တန်ချိန် ၉၃၀၀၀၀ အထိ အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း နောက်ဆုံးရရှိသော အချက်အလက်များအရ သိရသည်။ သွင်းကုန်နိုင်ငံများ၏ ဝင်ငွေတိုးတက်မှုနှင့် စားသုံးသူအကြိုက်များ လျင်မြန်စွာပြောင်းလဲနေသော တင်သွင်းသည့်နိုင်ငံများ (အရေးအကြီးဆုံးမှာ တရုတ်နိုင်ငံ) နှင့် အအေးခန်းနည်းပညာများ တိုးတက်လာခြင်းနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအချိန်ကို သိသာထင်ရှားစွာ လျှော့ချပေးခြင်းတို့သည် ကုန်သွယ်မှုကို ချဲ့ထွင်ရန် အထောက်အကူဖြစ်စေပါသည်။ ထုတ်လုပ်မှုအချက်အလက်အတိအကျမရှိသော်လည်း ဒူးရင်းအဓိကထုတ်လုပ်သူမှာ ထိုင်း၊ မလေးရှားနှင့် အင်ဒိုနီးရှားတို့ဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် စုစုပေါင်းတန်ချိန် ၃ သန်းခန့် ထွက်ရှိသည်။ ယခုအချိန်အထိ ထိုင်းနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့ဒူးရင်းတင်ပို့မှု၏ 94% ကို 2020 နှင့် 2022 ခုနှစ်ကြားတွင် အဓိက တင်ပို့နေပါသည်။ ကျန်ကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ ဗီယက်နမ်နှင့် မလေးရှားတို့က လုံးလုံးနီးပါး ထောက်ပံ့နေပြီး တစ်ခုလျှင် 3% ခန့်ရှိသည်။ အင်ဒိုနီးရှားတွင် ထုတ်လုပ်သော ဒူးရင်းကို ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ အဓိက တင်ပို့သည်။
ဒူးရင်း အဓိကတင်သွင်းသူအနေဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် 2020 မှ 2022 ခုနှစ်အတွင်း နှစ်စဉ် ဒူးရင်းတန်ချိန် 740000 ခန့် ၀ယ်ယူခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့သွင်းကုန်စုစုပေါင်း၏ 95% နှင့် ညီမျှသည်။ တရုတ်နိုင်ငံမှ တင်သွင်းသော ဒူးရင်းအများစုသည် ထိုင်းနိုင်ငံမှ တင်သွင်းလာသော်လည်း မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း ဗီယက်နမ်မှ တင်သွင်းမှုလည်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။
လျင်မြန်စွာ တိုးလာနေသော ဝယ်လိုအားကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ဒူးရင်း ပျမ်းမျှကုန်သွယ်မှု ယူနစ်ဈေးနှုန်းသည် လွန်ခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ဆက်တိုက် မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ 2021 ခုနှစ်မှ 2022 ခုနှစ်အတွင်း တင်သွင်းမှုအဆင့်တွင် နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှတစ်ယူနစ်စျေးနှုန်းသည် တစ်တန်လျှင် ကန်ဒေါ်လာ 5000 ဝန်းကျင်ရှိပြီး ငှက်ပျောသီးနှင့် အဓိကအပူပိုင်းသစ်သီးများ၏ ပျမ်းမျှယူနစ်စျေးနှုန်းထက် အဆများစွာရောက်ရှိခဲ့သည်။ ဒူးရင်းဟာ တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ထူးခြားတဲ့ စားဖွယ်တစ်မျိုးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပြီး စားသုံးသူတွေရဲ့ အာရုံစိုက်မှုကို တိုးလာနေပါတယ်။ 2021 ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် တရုတ်နိုင်ငံမှ လာအို အမြန်ရထားလမ်းကို ဖွင့်လှစ်လိုက်ခြင်းကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဒူးရင်း တင်သွင်းမှု တရုတ်၏ တိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ခဲ့ပါသည်။ ထရပ်ကား သို့မဟုတ် သင်္ဘောဖြင့် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရန် ရက်/ပတ်များစွာ ကြာသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်များ နှင့် တရုတ်နိုင်ငံကြား ကူးလူးဆက်သွယ်မှု အနေဖြင့် China လာအို မီးရထား သည် ရထားဖြင့် ကုန်ပစ္စည်းများ ပို့ဆောင်ရန် နာရီ 20 ကျော်သာ လိုအပ်သည်။ ယင်းကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဒူးရင်းနှင့် အခြားလတ်ဆတ်သော စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များကို တရုတ်ဈေးကွက်သို့ အချိန်တိုအတွင်း ပို့ဆောင်နိုင်စေပြီး ထုတ်ကုန်များ၏ လတ်ဆတ်မှုကို မြှင့်တင်ပေးပါသည်။ မကြာသေးမီက စက်မှုလုပ်ငန်းအစီရင်ခံစာများနှင့် လစဉ်ကုန်သွယ်မှုစီးဆင်းမှုဆိုင်ရာ ပဏာမအချက်အလက်များအရ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဒူးရင်းတင်သွင်းမှုသည် 2023 ခုနှစ် ပထမရှစ်လတွင် 60% ခန့် တိုးလာကြောင်း ဖော်ပြသည်။
နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် ဒူးရင်းသည် ဆန်းသစ်သော သို့မဟုတ် ထူးထူးခြားခြား ထုတ်ကုန်တစ်ခုအဖြစ် ယူဆဆဲဖြစ်သည်။ လတ်ဆတ်သော ဒူးရင်း၏ ပျက်စီးလွယ်မှုသည် လတ်ဆတ်သော ထုတ်ကုန်များကို ဝေးလံသောဈေးကွက်များသို့ ပို့ဆောင်ရန် ခက်ခဲစေသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ တင်သွင်းမှုဆိုင်ရာ ကန့်သတ်စံနှုန်းများနှင့် ထုတ်ကုန်ဘေးကင်းရေးဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များကို မကြာခဏ ဖြည့်ဆည်းမပေးနိုင်ပါ။ ထို့ကြောင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် ရောင်းချနေသော ဒူးရင်းအများစုကို အေးခဲထားသော ဒူးရင်း၊ ဒူးရင်းခြောက်၊ ယိုနှင့် အစားအသောက်များတွင် ဖြည့်စွက်စာအဖြစ် ထုပ်ပိုးထားသည်။ စားသုံးသူများသည် ဒူးရင်းကို သတိမမူဘဲ စျေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုကြောင့် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်သို့ ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ချဲ့ထွင်နိုင်ရန် ဒူးရင်းအတွက် အတားအဆီးဖြစ်လာသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့်၊ အထူးသဖြင့် ငှက်ပျောသီး၊ နာနတ်သီး၊ သရက်သီးနှင့် ထောပတ်သီးများ တင်ပို့သည့် အခြားအပူပိုင်းသစ်သီးဝလံပမာဏနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၎င်းတို့၏ အရေးပါမှုမှာ အတော်လေးနည်းပါးပါသည်။
သို့သော်လည်း ပျမ်းမျှ ဒူးရင်း တင်ပို့မှု စျေးနှုန်း မြင့်မားမှုကြောင့် 2020 မှ 2022 ခုနှစ် အတွင်း တစ်နှစ်လျှင် ပျမ်းမျှ ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်မှု ပမာဏ ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံ ခန့် ရှိပြီး သရက်သီး နှင့် နာနတ်သီး များထက် များစွာ သာလွန် ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ ဒူးရင်းလတ်လတ်ဆတ်ဆတ် တင်ပို့မှုသည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း နှစ်ဆကျော် တိုးလာခဲ့ပြီး 2020 မှ 2022 ခုနှစ်အတွင်း တစ်နှစ်လျှင် ပျမ်းမျှတန်ချိန် 3000 ခန့်အထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှ တင်သွင်းမှုတန်ဖိုးမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ 10 သန်းခန့် ရှိပြီး အာရှပြင်ပတွင် ဒူးရင်းသည် လူကြိုက်များလာကြောင်း သက်သေပြနေသည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ နှစ်စဉ် ဒူးရင်းတင်ပို့မှုတန်ဖိုးမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၃ ဘီလီယံရှိပြီး သဘာဝရော်ဘာနှင့် ဆန်ပြီးလျှင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ တတိယမြောက် လယ်ယာထွက်ကုန် ပို့ကုန်အများဆုံး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အဆိုပါကုန်စည်နှစ်ခု၏ ပျမ်းမျှနှစ်စဉ် တင်ပို့မှုတန်ဖိုးမှာ 2021 ခုနှစ်မှ 2022 ခုနှစ်အတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ 3.9 ဘီလီယံနှင့် US$ 3.7 ဘီလီယံ အသီးသီးရှိခဲ့ပါသည်။
အရည်အသွေး အာမခံချက်၊ ရိတ်သိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေးနှင့် စရိတ်စက သက်သာသော ဒူးရင်း ရောင်းဝယ်ရေး တို့တွင် လွန်စွာ ပျက်စီးလွယ်သော ဒူးရင်းများကို ထိရောက်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်လျှင် ဒူးရင်း ကုန်သွယ်မှုသည် ဝင်ငွေနည်း နိုင်ငံများ အပါအဝင် ပို့ကုန် လုပ်ငန်းရှင်များ အတွက် ကြီးမားသော စီးပွားရေး အခွင့်အလမ်းများ ဆောင်ကြဉ်း လာနိုင်သည်။ ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကဲ့သို့ ဝင်ငွေမြင့်မားသောဈေးကွက်များတွင်၊ စျေးကွက်အလားအလာသည် စားသုံးသူများအတွက် ဤအသီးအနှံဝယ်ယူရန် ပိုမိုလွယ်ကူစေရန်နှင့် စားသုံးသူများသိရှိနားလည်မှုအားကောင်းစေခြင်းအပေါ်တွင် များစွာမူတည်ပါသည်။